Mikrochirurgiczna rekonstrukcja nerwów

Uszkodzenie nerwu obwodowego kończyny górnej może prowadzić zarówno do deficytu czuciowego jak i ruchowego ręki, obniżając sprawność chorego. Bardzo często skutkuje to znacznym utrudnieniem lub nawet uniemożliwieniem wykonywania zarówno prostych czynności codziennych jak i zawodowych. Do uszkodzenia nerwu dochodzi najczęściej w wyniku urazu kończyny. Brak wdrożenia odpowiedniego leczenia we wczesnym etapie po urazie prowadzić może do nieodwracalnego zaniku całych grup mięśniowych. Uraz nerwu może również doprowadzić do powstania bolesnego nerwiaka.

Wybór metody leczenia zależy od czasu jaki upłyną od urazu, jego poziomu oraz rozległości. Wśród innych czynników mających wpływ na rezultat finalny wymienić należy również wiek oraz choroby współistniejące. Najlepsze wyniki leczenia osiągane są w przypadku natychmiastowej naprawy uszkodzonego nerwu poprzez zeszycie jego kikutów. Im dłuższy okres od momentu urazu do rekonstrukcji, tym mniejsze szanse na osiągnięcie zadowalających rezultatów. W przypadku zniszczenia dużego fragmentu nerwu, jego rekonstrukcja przeprowadzana jest z wykorzystaniem przeszczepu nerwu pacjenta. Najczęściej do tego celu wykorzystywany jest nerw łydkowy.

Rekonstrukcja nerwów jest bardzo złożonym i niekiedy wieloetapowym procesem. Wymaga znajomości i dużego doświadczenia w zakresie technik mikrochirurgicznych. Konieczne jest również posiadanie specjalistycznych narzędzi oraz mikroskopu operacyjnego. Należy zaznaczy, że leczenie uszkodzeń nerwowych, zwłaszcza przypadków zastarzałych oraz ze współistniejącym rozległym urazem okolicznych tkanek cechuje się trudnym do przewidzenia rezultatem końcowym. Odtworzenie ciągłości nerwu poprzez zespolenie jego końców zapewnić ma bowiem tylko odpowiednie warunki dla jego samoistnej regeneracji. W literaturze uznaje się, że szybkość tego procesu wynosi około 1 mm na dobę u zdrowych młodych osób. Może się zdarzyć, że nawet w przypadku perfekcyjnie wykonanego zespolenia, włókna nerwowe nie podejmują skutecznej próby regeneracji. W takich przypadkach obserwuje się jedynie częściową poprawę czucia bądź funkcji ruchowej. Niekiedy poprawa nie występuje wcale.

Podkreślić należy, że finalny wynik nawet perfekcyjnie przeprowadzonego leczenia chirurgicznego jest w dużej mierze zależny od pooperacyjnej rehabilitacji operowanej kończyny górnej. Istotne jest również wdrożenie odpowiedniego programu fizjoterapeutycznego po samym urazie, który ma na celu spowolnienie zaniku mięśni oraz profilaktykę powstania przykurczów stawowych.

Ustalenie metody leczenia oraz określenie spodziewanych rezultatów możliwe są jedynie po przeprowadzeniu szczegółowego badania przedmiotowego uszkodzonej ręki i zapoznania się z dostarczoną dokumentacją medyczną. Pacjent jest proszony o dostarczenie wszelkiej dokumentacji (w tym badań obrazowych i elektrodiagnostycznych) związanej z urazem i ewentualnym leczeniem. Konieczne może okazać się wykonanie aktualnych badań obrazowych ręki (USG, RTG, MRI) oraz testów elektrodiagnostycznych nerwów obwodowych (EMG).