Rak skór stanowi niejednolitą grupę nowotworów pochodzenia nabłonkowego. Do najczęstszych rodzajów należą: rak podstawnokomórkowy oraz rak kolczystokomórkowy. Pomimo rozwoju różnych, alternatywnych metod terapeutycznych, resekcja chirurgiczna zmiany nowotworowej pozostaje główną metodą leczenia.
Szczególne wyzwanie kliniczne stanowią zmiany zlokalizowane na twarzy, eksponowanego regionu ciała warunkującego postrzeganie danej osoby. Naciek nowotworu na powiekę, nos czy małżowinę uszną bardzo często wymusza ich częściową lub całkowitą resekcję prowadząc do powstania deformacji twarzy. Chirurgia plastyczna pozwala na wykonanie natychmiastowej bądź odroczonej rekonstrukcji ubytków tkankowych, w wielu przypadkach czyniąc blizny pooperacyjne niemalże niewidocznymi.
Wczesne objawy raków skóry są trudne do zdiagnozowania przez samego pacjenta. Bardzo często są one bagatelizowane przez długi okres. Większość nowotworów skóry powstaje w okolicach ciała wystawionych na działanie promieniowania słonecznego takich jak twarz czy dłonie. W przypadku raka podstawokomórkowego początkowe zmiany mają charakter drobnych perłowatych guzków bądź teleangiektazji. Rak kolczystokomórkowy bardzo często powstaje na tle rogowacenia słonecznego, łuszczącej się zmiany skórnej. Nagły rozrost takiej zmiany bądź jej samoistne krwawienie powinno wzbudzić podejrzenia pacjenta. Dodatkowo, należy zwracać uwagę na owrzodzenia skóry gojące się poprzez powstanie blizny.
Częstość występowania raków skóry wzrasta wraz z wiekiem. Szczególną czujność należy wykazywać po 50 roku życia. Należy prowadzić samokontrolę skóry, szczególnie odsłoniętych okolic ciała. Zalecam również okresowe wizyty kontrolne u lekarza pierwszego kontaktu bądź dermatologa.
Należy mieć na uwadze, że badanie dermatoskopowe nie umożliwia postawienie finalnej diagnozy. Ostateczne rozpoznanie nowotworu skóry możliwe jest jedynie na podstawie badania histopatologicznego materiału tkankowego zmiany. Może być ona pobrana w formie biopsji nacięciowej polegającej na pobraniu jedynie fragmentu guza do badania. Drugą opcję stanowi biopsja wycięciowa. Zakłada ona wycięcie całej zmiany wraz z określonym marginesem makroskopowo zdrowej skóry. Metoda ta jest z reguły stosowana w przypadku zmian o ewidentnym obrazie makroskopowym, typowym dla danego rodzaju raka skóry.
Alternatywne metody leczenia raków skóry, takie jak krioterapia zwana popularnie wymrażaniem czy stosowanie topikalnych leków takich jak imiquimod nie umożliwiają wykonania wiarygodnego badania histopatologicznego potwierdzającego doszczętność usunięcia nowotworu. Nie pozwalają również na leczenie zmian zlokalizowanych w obrębie okolic takich jak powieki, warga czy małżowina uszna. Co więcej, mogą doprowadzić do zaburzenia obrazu makroskopowego zmiany, czyniąc ją trudnym do zdiagnozowania. W swojej praktyce wiele razy spotkałem się z przypadkami niedoszczętnego usunięcia zmiany nowotworowej krioterapią czy laseroterapią. Wymusza to rozszerzenie marginesu resekcji tkanek powodującą znaczną deformację oraz ubytek funkcjonalny operowanej okolicy.
Leczenie chirurgiczne umożliwia precyzyjne usunięcie zmiany nowotworowej z wiarygodnym histopatologicznym określeniem jej typu oraz potwierdzeniem doszczętności resekcji. Co więcej resekcja może być zaplanowana w sposób uwzględniający procedurę rekonstrukcyjną powstałego ubytku tkankowego. Dzięki czemu możliwe jest ukrycie blizn pooperacyjnych w mało widocznych obszarach takich jak bruzdy zmarszczkowe.
Posiadam duże doświadczenie w zakresie leczenia nowotworów skóry zlokalizowanych zarówno w obrębie twarzy jak również innych okolic ciała jak na przykład tułów czy kończyny. Jako chirurg plastyczny specjalizuję się szczególnie w resekcji i rekonstrukcji nowotworów powiek, okolicy wargowej, nosa, małżowin usznych oraz skalpu.
Metoda rekonstrukcji jest składową planu leczenia chirurgicznego który jest indywidualnie nakreślany dla każdego przypadku klinicznego. Bardzo często możliwe jest wykonanie jednoczasowej resekcji i rekonstrukcji. W zależności od potrzeby rekonstrukcja może być wykonana przy zastosowaniu przeszczepu skóry, plastyki płatowej, ekspandera tkankowego a nawet technik mikrochirurgicznych pozwalających na naprawę nawet najbardziej złożonych ubytków tkankowych twarzy.
Każda z dostępnych dla danego przypadku klinicznego metod leczenia jest szczegółowo omawiana z pacjentem podczas wizyty konsultacyjnej.
Gorąco zachęcam do odwiedzenia portalu Akademia Czerniaka, sekcji naukowej pod kierownictwem światowej sławy specjalisty prof. dr hab. med. Piotra Rutkowskiego. Znajdą tam Państwo szczegółowe informacje na temat czerniaka – objawy, zasady profilaktyki i samobadania a także ośrodki oferujące kompleksowe leczenie zgodnie z najnowszymi wytycznymi.